Zwrot subwencji PFR: Ważne postanowienie Sądu Najwyższego (18.12.2025)

Czy Polski Fundusz Rozwoju może dowolnie interpretować definicję przychodu? Najnowsze postanowienie Sądu Najwyższego z 18 grudnia 2025 r. rzuca nowe światło na spory o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej, szczególnie w branży kantorowej.

Przychód w kantorze: Spread czy całkowity obrót?

Istota sporu między Polskim Funduszem Rozwoju S.A. (PFR) a przedsiębiorcą prowadzącym kantor sprowadzała się do definicji przychodu.

• Stanowisko PFR: Przychód kantoru to wyłącznie spread (marża na wymianie walut).

• Stanowisko Przedsiębiorcy: Przychód to całkowita wartość obrotu walutami.

Różnica w tych definicjach jest drastyczna – od sposobu liczenia przychodu zależała wysokość otrzymanej subwencji oraz ewentualny obowiązek jej zwrotu. Choć Sąd Okręgowy początkowo przyznał rację PFR, Sąd Apelacyjny w Warszawie (wyrok z 3 marca 2025 r.) zmienił to rozstrzygnięcie, oddalając powództwo Funduszu.

Sąd Najwyższy odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej

PFR złożył skargę kasacyjną, licząc na rozstrzygnięcie „istotnego zagadnienia prawnego”. Jednak 18 grudnia 2025 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi do rozpoznania.

Według SN, problem sformułowany przez PFR nie miał kluczowego znaczenia dla rozstrzygnięcia tej konkretnej sprawy. Dla przedsiębiorców pozwyanych przez PFR płyną z tego postanowienia dwa fundamentalne wnioski:

1. Prymat Konstytucji nad uchwałami Rady Ministrów

Sąd Najwyższy przypomniał o hierarchii źródeł prawa w Polsce. Zgodnie z art. 93 ust. 1 Konstytucji RP, uchwały Rady Ministrów mają charakter wewnętrzny i nie mogą być podstawą decyzji wobec obywateli czy firm.

Kluczowy wniosek: PFR nie może wywodzić negatywnych skutków prawnych dla beneficjentów wyłącznie w oparciu o treść uchwał rządowych, które nie zostały prawidłowo zaimplementowane do umów lub regulaminów.

2. Skuteczność zmian w regulaminie PFR

SN potwierdził, że dla skuteczności jakiejkolwiek zmiany regulaminu Tarczy Finansowej niezbędne jest skuteczne doręczenie informacji o zmianie beneficjentowi. Jednostronna zmiana zasad „w trakcie gry”, bez odpowiedniego powiadomienia, jest prawnie bezskuteczna.