Odprawa przy wypowiedzeniu umowy o pracę lub rozwiązaniu umowy na mocy porozumienia stron - kiedy pracownik nabywa do niej prawo?

#prawopracy #odprawa #zwolnieniagrupowe

Prawie każdy pracownik wie, że w sytuacji zwolnień grupowych nabywa prawo do odprawy pieniężnej. Jednak nie każdy wie, że ta sama odprawa - po spełnieniu określonych warunków - należy się również w sytuacji zwolnień indywidualnych, tj. w przypadku zwolnienia nawet jednego pracownika.

Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby uzyskać prawo do odprawy pieniężnej w sytuacji pojedynczego zwolnienia?

Przesłanki do nabycia prawa do odprawy w ramach zwolnień indywidualnych

Po pierwsze - pracodawca dokonujący zwolnienia musi zatrudniać co najmniej 20 pracowników. Stan zatrudnienia badany jest na dzień złożenia oświadczeń w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę.

Po drugie - wyłącznym powodem wypowiedzenia umowy przez pracodawcę lub jej rozwiązania na podstawie porozumienia stron musi być przyczyna niedotycząca pracownika. Przykładem rozwiązania umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika będzie np. zmiana struktury organizacyjnej pracodawcy, która skutkuje brakiem konieczności utrzymywania stanowiska zajmowanego przez zwolnionego pracownika (likwidacja stanowiska pracy). W zależności od tego, czy stanowisko zajmowane przez zwalnianego pracownika ma charakter unikalny, czy też stanowisko takie w ramach struktury pracodawcy wykonuje więcej osób, konieczne może okazać się dokonanie analizy w zakresie doboru osób do zwolnienia.

Powodem rozwiązania umowy niedotyczącym pracownika może być również sytuacja, w której w związku ze zmianą struktury właścicielskiej pracodawcy lub zmianą w składzie jego organów, nowi decydenci nie widzą możliwości współpracy z dotychczasowym pracownikiem i doprowadzają do zakończenia umowy jednocześnie desygnując na jego miejsce inne, "zaufane" osoby, tj. bez likwidacji stanowiska pracy. Bardzo często tego typu zakończenie współpracy motywowane jest tzw. "utratą zaufania". Oczywiście umieszczenie takiej informacji w wypowiedzeniu lub porozumieniu o rozwiązaniu umowy może okazać się dla pracodawcy strzałem w stopę, jeżeli pracownik wykaże, że nie mogło dojść do utraty zaufania z uwagi na zbyt krótki okres pomiędzy przejęciem sterów przez nowych decydentów, a zakończeniem współpracy.

Kolejną przesłanką, która musi zostać spełniona jest to, aby zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmowały mniejszą liczbę pracowników niż limity określone dla zwolnień grupowych.

Wysokość odprawy

Kwota, którą otrzymasz uzależniona jest od Twojego stażu u danego pracodawcy.

1. jeżeli pracowałeś krócej niż 2 lata otrzymasz 1-miesięczne wynagrodzenie;

2. jeżeli pracowałeś dłużej niż 2 lata, ale krócej niż 8 lat otrzymasz 2-miesięczne wynagrodzenie;

3. jeżeli pracowałeś dłużej niż 8 lat otrzymasz 3-krotne wynagrodzenie.

Umowne wyłączenie stosowania przepisów o odprawach

Praktyką często stosowaną przez pracodawców jest próba wyłączenia przepisów ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Działania takie nie wywierają skutków prawnych względem pracownika. Oznacza to, że jeżeli w Twoim wypowiedzeniu umowy o pracę lub porozumieniu o rozwiązaniu umowy znalazło się takie postanowienie, to jest ono nieważne z mocy samego prawa, a Ty nabywasz prawo do odprawy.